Prywatne zdjęcia nadzorczyń z obozu HASAG-Leipzig

Po raz kolejny mamy możliwość, aby zajrzeć do prywatnego życia nadzorczyń pracujących w obozie. Tym razem zaprezentowane zostały trzy zdjęcia pochodzące z podobozu HASAG w Lipsku. Temat nadzorczyń pracujących w tym obozie został poruszony podczas konferencji w Berlinie w październiku 2018 roku. Anja Kruse oraz Annkatrin Richter z "Gedenkstätte für Zwangsarbeit Leipzig" zaprezentowały podstawowe informacje o żeńskim personelu strażniczym z obozu HASAG w wykładzie pt.: "Die Aufseherinnen des Außenlagers HASAG-Leipzig. Exemplarische Biografien weiblicher Täterschaft". Natomiast w grudniu 2018 roku Martin Clemens Winter, także współpracownik "Miejsca Pamięci pracy przymusowej w Lipsku", zamieścił artykuł dotyczący tego samego tematu w czasopiśmie wydawanym przez to muzeum. Oto ten artykuł:

 

 

 

 

Zachowane zdjęcia są kolejnym dowodem na to, że nadzorczynie oraz pozostały personel z ramienia SS, traktowali swoją służbę jak zwykłą pracę. Znany jest album nadzorczyni Gertrud Libetrau, która jako 22-letnia kobieta fotografowała siebie razem z przyjaciółkami w czasie wolnym od służby, a jednak mając na sobie służbowy uniform. W 1944 roku, po 10-dniowym szkoleniu w Ravensbrück, razem z 33 innymi nadzorczyniami została skierowana na służbę do podobozu Sömmerda. Innymi prywatnymi albumami fotograficznymi nadzorczyń, jest album Gertrud Rabestein, przewodniczki psa pracującej w Ravensbrück oraz fotografie dwóch przyjaciółek z Austrii: Anny Enserer i Franziski Buchinger, które chętnie pozowały do zdjęć w pobliżu obozu Ravensbrück. Chociaż nadzorczynie miały zakaz wykonywania zdjęć na terenie obozów, to jednak próbowały udokumentować czas swojej służby - może to wskazywać na dumę, jaką odczuwały w związku ze swoją pracą.

 

 

 

 

Zdjęcia z obozu HASAG-Leipzig należały do nadzorczyni Elisabeth Ehlert i przez wiele lat znajdowały się w archiwum Nadrenii Północnej Westfalii, oddział Rheinland. Ehlert urodziła się w 1914 roku w miejscowości Hagen w Westfalii. W wielu 5 lat przeprowadziła się z rodzicami do Genthin w Saksonii-Anhalt, gdzie uczęszczała do szkoły katolickiej. W połowie lat 30. Genthin stał się miejscem, w którym założono oddział koncernu zbrojeniowego Polte Group. Od 1941 roku fabryka "Silva-Metallwerk" zatrudniała kilkuset więźniów-robotników przymusowych. Elisabeth Ehlert pracowała w fabryce jako urzędniczka. W czerwcu 1943 roku na terenie zakładu założono podobóz dla więźniów z obozu koncentracyjnego, którzy także mieli być wykorzystywani przy pracy w fabryce.

 

 

W związku z tym urząd pracy nakazał Ehlert, aby ta ukończyła szkolenie dla personelu strażniczego w Ravensbrück, aby móc pilnować więźniarek pracujących w fabryce. Ehlert pracowała jako nadzorczyni pilnując obozowych komand, w Ravensbrück poznała także swojego narzeczonego, który był Volksdojczem z Węgier i także pracował jako strażnik w obozie. W czerwcu 1944 roku Ehlert razem z transportem 800 kobiet przyjechała na powrót do fabryki HASAG w Lipsku. Oberaufseherin podobozu została Käthe Heber. Razem z nimi przyjechało jeszcze dziewięć innych nadzorczyń.  Ehlert pracowała w Lipsku tylko kilka miesięcy. Zwolniła się ze służby z powodu ciąży.

 

 

8 listopada 1944 roku Elisabeth  Ehlert urodziła córkę i mieszkała z nią w Ravensbrück, do którego wróciła kilka tygodni przed porodem. W kwietniu 1945 roku Ehlert razem z córką zostały ewakuowane i próbowały ukryć się w Górnym Palatynacie. Jednak 1 maja Ehlert została aresztowana w amerykańskiej strefie okupacyjnej i zesłana do obozu dla internowanych nr 77 w Ludwigsburgu. Jej nazwisko widniało na liście ponad 60 kobiet współpracujących z SS w Lipsku. W kwietniu 1948 roku Ehlert została sklasyfikowana jako "bierna uczestniczka wydarzeń" i z grzywną w wysokości 50 marek opuściła areszt.

 

Od lewej: Simone Erpel, Annkatrin Richter oraz Anja Kruse, konferencja w Berlinie, 2018

 

Nadzorczynie Elisabeth Ehlert i Helene P., Lipsk 1944