60. rocznica utworzenia Muzeum Ravensbrück

 

"Narodowe Miejsce Przestrogi i Pamięci Ravensbrück" zostało otwarte 12 września 1959 roku jako jedno z trzech narodowych miejsc pamięci w NRD Architekci z tzw. "kolektywu Buchenwald" do obszaru muzealnego włączyli część dawnych obiektów znajdujących się poza obozowym murem, m.in. krematorium, obozowe więzienie z celami zlokalizowanych poza 4-metrowym murem jak również część muru. W 1959 r. nad brzegiem jeziora Schwedt, uznanego za zbiorową bezimienną mogiłę  więźniarek, których prochy spalonych w krematorium ciał wrzucano do tego jeziora, postawiono rzeźbę z brązu zatytułowaną  "Niosąca" autorstwa Willa Lammerta. Rzeźba ta jest dziś symbolem pamięci Ravensbrück. Na tafle jeziora rzucane są białe i czerwone róże w czasie rocznicowych uroczystości.

Poza obszarem położonym tuż nad brzegiem jeziora Schwedt teren dawnego obozu od maja 1945 roku aż do końca stycznia 1994 roku użytkowany był przez Armię Sowiecką, a następnie wojsko Wspólnoty Niepodległych Państw.

 

Na przełomie 1959/1960, powstało pierwsze muzeum na terenie dawnego obozu. Swoje obozowe pamiątki ofiarowały więźniarki, które przeżyły, z różnych krajów Europy. Na początku lat 80. muzeum się powiększało i utworzono tzw. "Wystawę Narodów" w budynku dawnego obozowego więzienia. Powstało 17 pomieszczeń (celi) narodowych. W budynku dawnej komendantury SS, użytkowanym od 1977 roku przez wojsko sowieckie, powstało w 1984 roku "Muzeum Antyfaszystowskiego Ruchu Oporu i Walki", mieszczące główną ekspozycję stałą.

Po zjednoczeniu Niemiec kompleks przejęty został w 1993 roku przez Fundację Brandenburskie Miejsca Pamięci - finansowaną wspólnie przez land Brandenburgii oraz Republikę Federalną Niemiec. Fundacja obejmuje ponadto Miejsce Pamięci i Muzeum Sachsenhausen, filialne "Muzeum Marszu mierci" w Lesie Belowskim koło Wittstock, a także Ośrodek Dokumentacji w Brandenburgii nad Hawelą.

W trakcie zmian aranżacji na początku lat dziewięćdziesiątych dwie nowe wystawy stałe w budynku byłej komendantury zastąpiły "Muzeum Antyfaszystowskiego Ruchu Oporu i Walki". W dawnym więzieniu obozowym stworzono dodatkowo trzy izby pamięci poświęcone więźniom Ravensbrück aresztowanym po zamachu na Hitlera 20 lipca 1944 roku, Żydom oraz Sinti i Romom. W 2006 roku otwarto wystawę na temat historii obozowego więzienia. Jeden z domów dla nadzorczyń na dawnym osiedlu mieszkaniowym SS odremontowany został zgodnie z zasadami ochrony zabytków. Od jesieni 2004 roku znajduje się tu ekspozycja dotycząca kobiecej załogi KZ Ravensbrück.

 

 

GELÖBNIS
12. September 1959

Wir Frauen, Männer und Jugendlichen aus allem Ländern Europas, Teilnehmer der feierlichen Einweihung der Mahn- und Gedenkstätte Ravensbrück, geloben:
Wir werden das Andenken an die vom Hitlerfaschismus ermordeten 92 000 Frauen und Kinder stets in unserem Herzen bewahren und ihr Vermächtnis hütten.

Wir rufen von dieser geweihten Stätte alle Menschen guten Willens in der Welt:

Hört die Mahnung der Opfer von Ravensbrück!
Hütet den Frieden!
Bändigt den aggressiven deutschen Militarismus!
Bannt die Gefahr eines Atomkrieges!

Das Leben und die Menschlichkeit müssen über die finsteren Mächte des Krieges und des Faschismus triumphieren, damit das Glück aller Völker erblühe und die heranwachsende Jugend der fünf Kontinente einer gesicherten Zukunft entgegengeht.

Das Unterpfand des Friedens ist die Freundschaft zwischen den Völkern. Mögen sie im edlen, friedlichen Wettstreit um das Gute und Schöne in der Welt ringen. Mögen die internationalen Verhandlungen allseitig vom ehrlichen Willen zur Verständigung getragen sein.

Frieden den Völkern - Frieden der Welt!

Das ist unser höchstes Streben!

Wir geloben es!