Kommandanturbefehl Nr. 3 - nadzorczynie łamią regulamin!

Rozkaz komendantury nr 3, 24 VII 1942, FKL Ravensbrück

"Przepisy te świadczą niezbicie o tym, jakie trudności nastręczało - mimo wielokrotnych pouczeń - utrzymanie wymaganej wojskowej dyscypliny wśród kobiet należących do żeńskiego personelu nadzorczego. Najwyraźniej część nadzorczyń nie zawsze mogła sobie przyswoić te - wykraczające poza ich dotychczasowe doświadczenia - reguły bezwarunkowego popsłuszeństwa w stopniu, w jakim oczekiwali tego od nich mężczyźni - przełożeni z SS".

Bernhard Strebel, "KL Ravensbrück. Historia kompleksu obozów", 2018

Rozkaz komendantury nr 3, 24 VII 1942; BArch, NS4RA, Vorl. 1, fol 1-25
Źródło: Wystawa "Im Gefolge der SS", Mahn- und Gedenkstätte Ravensbrück, 2020

*

1. Ab 1.8.1942 wird für die weibliche kasernierte SS-Gefolge eine Ausgehfrist eingeführt. Es hat sich herausgestellt, dass Aufseherinnen oft erst zum Dienstbeginn nach Hause kommen und deshalb übermüdet sind und ihren Dienst am darauffolgenden Tag nicht versehen können. Entweder schlafen sie dann während des Dienstes ein oder eine melden sich krank. Es haben deshalb alle Aufseherinnen die im Lager wohnen ab 1.08.1942 um 24.00 Uhr zu Hause zu sein. Ausgehverlängerung ist bei der Oberaufseherin zu beantragen. Die Ausgefrist kommt am Sonnabend fur die Aufseherinnen im Wegfell, die am Sonntag Dienstfrei haben. Die im wochentlichen Wechsel eingesetzte Hausälteste meldet mir die jenigen Aufseherinnen, die gegen diese Anordnung verstossen.  

1. Od 1 sierpnia 1942 r. wprowadza się limit czasowy na wychodzenie z koszar dla żeńskiego personelu SS. Stwierdzono, że strażniczki często wracają do domu tuż przed rozpoczęciem służby, dlatego są zbyt przemęczone i nie mogą wykonywać swoich obowiązków następnego dnia. Albo zasypiają na służbie, albo zgłaszają, że są chore. Dlatego wszystkie strażniczki mieszkające w obozie muszą być w domu od 1.081942 roku o północy. Przedłużenie wyjścia należy zgłosić do przełożonego. Dla nadzorczyń, które w niedzielę nie pełnią służby, termin powrotu nie obowiązuje w sobotę. 'Starsza domu', która zmienia się co tydzień, zgłasza mi nadzorczynie, które naruszają ten rozkaz.

Album propagandowy z FKL Ravensbrück, 1940/41
Źródło: Mahn- und Gedenkstätte Ravensbrück

2. Aufseherinnen sind in letzter Zeit in einen unmöglichen Anzug in Urlaub oder nach Berlin gefahren. Anzüge, wie Seidenkleid mit Dienststiefel, Halbzivil oder Zivil mit Brotbeutel u.w. sind keine Selterheiten. In Zukunft darf Dienstbekleidung nicht mehr zum Ausgang getragen werden. Entweder geht die Aufseherin in Zivil oder in Ausgehanzug aus wie vorgeschrieben, Rock, Halbschuhe, weiße Bluse unt Hut, niemals mit Mütze. Diesbezugliche Verfehlungen sind mir von der Oberaufseherin zu melden.

2. Nadzorczynie wyjeżdżają na urlop lub do Berlina w niestosownym stroju. Ubiory, takie jak jedwabna sukienka do wysokich służbowych butów, pół-cywilne lub cywilne z chlebakiem itp. nie należą do rzadkości. Na przyszłość nie wolno już nosić mundurów w czasie wyjścia na zewnątrz (poza teren obozu). Albo nadzorczyni wychodzi w cywilnym ubraniu, albo w odpowiednim stroju na wyjście, spódnicy, półbutach i w białej bluzce oraz kapeluszu, nigdy w czapce (furażerce). Przełożony musi zgłosić mi wszelkie związane z tym niewłaściwe postępowanie.

Album propagandowy z FKL Ravensbrück, 1940/41
Źródło: Mahn- und Gedenkstätte Ravensbrück

3. Das betreten des Industrie- u. Neubaugeländes sowie des SS-T. Stuba. ist den Aufseherinnen des KL. und Erzieherinnen des J.Sch.L.U. verboten. Ich habe Anweisung gegeben, dort angetroffene Personen auch Aufseherinnen und Erzieherinnen festzunehmen.

3. Wejście na teren przemysłowy oraz budowy, także do koszar SS-T. Stuba. nadzorczyniom obozu KL. i wychowawcom J.Sch.L.U. (obóz dla młodzieży w Uckermark -J.Cz.) jest zabronione. Wydałem polecenie aresztowania osób przebywających tam bez zgody, w tym nadzorczynie i wychowawczynie. 

Album propagandowy z FKL Ravensbrück, 1940/41
Źródło: Mahn- und Gedenkstätte Ravensbrück

4. Zum wiederholten Male habe ich darüber Belehrungen abgehalten, was die Aufseherinnen zu tun und zu lassen haben. Nachfolgend fasse ich Beanstandungen in letzter Zeit kurz zusammen:

- von Häftlingen dürfen keine Geschenke angenommen werden oder an solche abgegeben werden. Post von Häftlingen darf von Aufseherinnen nicht befördert werden.

- Das Pfeifen ung Singen sowie Unterhalten mit Häftlingen oder Privatpersonen während des Dienstes ist verboten.

- Keine Aufseherin darf sich so weit vom Kommando entfernen, daß sie die ihr anvertrauten Häftlinge nicht mehr übersehen kann.

- Kein Häftlin darf das Kommando verlassen oder weggeschickt werden. Häftlinsaborte stehen unmittelbar neben dem Kommando, die Aufseherin mindestens 20 m vom Kommando entfernt.

- Beim Ein- u. Ausrücken muß von Kommando zu Kommando mindestens 10 Abstand sein. Aufseherin ca. 5 m hinter der Kolonne. beim Einrücken am Tor kein Kommando ein anderes überholen, da sonst das Abzählen durch die Wache erschwert wirs. Aufseherin bleibt hinter der Kolonne bis abgezählt ist.

- Privathandtaschen düfref zum Außendienst nicht mitgenommen werden. Brotbeutel und Feldflasche genügt.

- Blumen oder Beerenpflücken während der Dienszeit ist verboten.

- Hundeführerin sind für ihre Hunde voll verantwortlich. Sie haben ihre Hunde selbst zu füttern und zu putzen. Hunde müssen streng gehalten, dürfen aber nicht mißhandelt werden.

- Für samtliche Aufseherinnen besteht in und außer Dienst die Grußpflicht ihren direkten Vorgesetzten gegenüber.

- Im Dienst ist die Pistole und Müttze zu tragen.

- Keiner Aufseherin steht das Recht zu, einen Häftlin zu bestrafen. Sie ist jedoch verplichtet, jeden Verstoß eines Häftlins gegen die Lagerordnung zur Meldung zu bringen.

- Unterhaltungen von Aufseherinnen mit Posten vom Männerkommando ist verboten, mit Männerhäftlingen zu sprechen zieht strengste Strafe nach sich.

- Keiner Aufseherin steht der Recht zu, Häftlinge ihres Kommandos auszutauschen. Den Austausch von Häftlingen im Beckleidungswerk regelt der Schutzhaftlagerführer auf Antrag des Betriebesführers.

- Aufseherinnen, die ein Kommando übernehmen, haben sich genau zu erkundigen wo dasselbe eingesetzt wird und welche Arbeiten zu verrichten sind. Sie sind verantwortlich, daß diese Arbeiten rasch und gut ausgeführt werden.

- Ich mache nochmals darauf aufmerksam, daß Auseherinnen und Angestellte des Lagers der SS-Gerichtsbarkeit unterworfen sind. Vergehen im Dienst, Kammeradschaftsdiebstähle, Unehrlichkeit u.s.w. werden ducrch das SS-Gericht abgeurteilt. Die Kameradschaft unter den Angestellten läßt zur Zeit sehr zu wünschen übrig.

4. Wygłosiłem kilka uwag na temat tego, co nadzorczynie powinny, a czego nie powinny robić. Poniżej krótko podsumowałem ostatnie skargi:

- prezenty nie mogą być przyjmowane ani wręczane więźniom. Listy od więźniów nie mogą być przenoszone przez nadzorczynie.

- gwizdanie, śpiewanie i rozmawianie z więźniami lub osobami prywatnymi podczas pełnienia służby są zabronione.

- żadna nadzorczyni nie może oddalić się tak daleko od swojego komanda, aby nie móc obserwować więźniów. 

- żaden więzień nie może opuścić komanda ani zostać odesłany. Załatwianie potrzeb fizjologicznych więźniów odbywa się bezpośrednio przy komandzie, nadzorczyni pozostaje co najmniej 20 m od komanda.

- powracające i wychodzące komanda muszą zachować co najmniej 10 minut odstępu czasowego. Nadzorczyni idzie ok. 5 metrów za kolumną. Przy wejściu przez bramę nie wolno wyprzedzać innej kolumny, gdyż inaczej liczenie przez strażnika będzie utrudnione. Nadzorczyni pozostaje za kolumną, dopóki stan osobowy nie zostanie policzony.

- w czasie służby nie wolno nosić prywatnych torebek. Wystarczy chlebak i manierka.

- zabrania się zbierania kwiatów i jagód w czasie służby.

- przewodniczki psów ponoszą pełną odpowiedzialność za swoje psy. Muszą same karmić i pielęgnować swoje psy. Psy muszą być trzymane krótko (muszą być karne/posłuszne), ale nie wolno ich źle traktować.

- wszystkie nadzorczynie mają obowiązek pozdrawiać swoich bezpośrednich przełożonych, zarówno na służbie, jak i poza nią. (chodzi o nazistowski gest pozdrowienia- J.Cz.)

- w czasie służby obowiązuje noszenie pistoletu i czapki (furażerki).

- żadna strażniczka nie ma prawa ukarać więźnia. Ma jednak obowiązek zgłosić meldunek o naruszeniu przez więźnia regulaminu obozowego.

- rozmowy między nadzorczyniami a strażnikami męskiego obozu są zabronione; rozmowa z więźniami-mężczyznami grozi najsurowszą karą.

- żadna nadzorczyni nie ma prawa do wymiany więźniów pod jej dowództwem. Kierownik obozu reguluje wymianę więźniarek pracujących w fabryce odzieży na wniosek kierownika fabryki.

- nadzorczynie, które podejmują komando, muszą dokładnie dowiedzieć się, gdzie jest ono zatrudnione i jaką pracę musi wykonać. Obowiązkiem kierowniczki komanda jest dopilnowanie, aby te prace zostały wykonane szybko i prawidłowo.

- chciałbym jeszcze raz zwrócić uwagę na fakt, że pracownicy obozu podlegają jurysdykcji SS. Przestępstwa w służbie, kradzież mienia, nieuczciwość itp. będą sądzone przez sąd SS. W tej chwili koleżeństwo wśród pracowników pozostawia wiele do życzenia.

5. Ab sofort findet die militärische Ausbildung des Kommandanturstabes jeden Sonnabend nachmittag von 13.00-16.00 Uhr statt. Die Ausbildung übernimmt wie bisher der Führer des SS-T. Stuba. SS-Ostuf. Borell. Die weltanschauliche Schulung ist jeden Mittwoch von 13.00-14.00 Uhr.

5. Odtąd szkolenie wojskowe dla sztabu dowodzenia będzie odbywać się w każdą sobotę po południu od 13:00 do 16:00. Jak poprzednio, szkolenie prowadzi dowódca SS-T. Stuba. SS-Ostuf. Borell. Trening ideologiczny odbywa się w każdą środę w godzinach 13: 00-14: 00.

6.  Die weltanschauliche Schulung der Aufseherinnen hat jeden Sonnabend von 16.00-18.00 Uhr durch den Schulungsleiter zu erfolgen.

6. Kurs ideologiczny dla nadzorczyń prowadzony jest przez kierownika szkolenia i odbywa się w każdą sobotę od 16:00 do 18:00.

Zobacz też: