KZ-Sachsenhausen: dom komendanta obozu

Byłam w Muzeum Sachsenhausen już dwa razy i nie wiem jak to możliwe, ale pominęłam poprzednio trzy bardzo ważne wystawy! Pierwsza znajduje się w dawnym domu komendantów tego obozu, druga jest we wnętrzu głównej bramy wartowniczej, a trzecia wystawa została schowana w jednej z narożnych wieżyczek i aby do niej dotrzeć trzeba przejść całą długość placu obozowego. Podjechałam więc w sierpniu na cały dzień do Oranienburga i nadrobiłam swoje wystawowe zaległości!

Oprócz wspomnianych wcześniej trzech wystaw na terenie muzeum, zobaczyłam dawną willę Theodora Eicke (pisałam o niej poprzednio na blogu), a także zwiedziłam obszerny barokowy ogród pałacowy w centrum miasta. Sam Oranienburg nie jest jakimś bardzo rozległym miastem, jednak można się tam nachodzić lub najeździć między tymi wszystkimi obiektami.

W tym wpisie prezentuję krótką foto-relację ze zwiedzania bardzo niepozornie wyglądającego parterowego budynku, czyli dawnego domu komendantów obozu Sachsenhausen. Budynek stoi nieco na uboczu, ale niedaleko głównej bramy. W czasie wojny był to tak naprawdę cały kompleks parterowych budynków, które dodatkowo ogrodzone były murem z wieżyczkami. I nic dziwnego, w końcu były tam przechowywane wszystkie najważniejsze dokumenty administracyjne obozu - musiały być więc dobrze pilnowane. Tak samo jak pracujący w nich ludzie. W ogóle obóz Sachsenhausen był tak świetnie zaprojektowany i strzeżony, że nigdy żadnemu więźniowi nie udało się stamtąd uciec!

Zapraszam do obejrzenia zdjęć, a jeśli kiedyś będziecie zwiedzać były obóz Sachsenhausen nie zapomnijcie zajrzeć do domu komendanta!

Wystawa "Podział pracy w obozie koncentracyjnym Sachsenhausen", która jest prezentowana w dużej mierze w dawnym domu komendanta obozu koncentracyjnego, koncentruje się na strukturze organizacyjnej obozu SS, wybranych biografiach sprawców i ich prawnym traktowaniu po 1945 roku.

Wystawa pokazuje, że zamiar, planowanie i wykonanie morderstw w obozie koncentracyjnym Sachsenhausen były zgodne z ustalonymi zasadami podziału pracy między sprawcami. Wszyscy esesmani byli zaangażowani w realizację dwóch operacji masowych mordów, które są prezentowane na wystawie jako przykłady, aby wiele tysięcy ofiar mogło zostać zabitych bez większego oporu: komendant i adiutant, którzy wydawali instrukcje i koordynowali współpracę morderców, a także szefowie i pracownicy sześciu wydziałów sztabu komendanta, którzy byli zaangażowani w morderstwa w swoich obszarach odpowiedzialności. Swoją rolę odegrali również dowódcy bloków SS, którzy obsługiwali obiekty zagłady, oraz strażnicy SS, którzy zabezpieczali drogę więźniów z cel śmierci do obiektów zagłady za pomocą karabinów maszynowych.

Na 170 metrach kwadratowych powierzchni wystawienniczej można zobaczyć łącznie około 300 zdjęć i 190 dokumentów, planów i rysunków, a także liczne przedmioty, w tym dwa obszerne albumy fotograficzne esesmana tymczasowo przebywającego w Sachsenhausen czy teczkę i przycisk do papieru w kształcie sowy wykonane przez więźniów i należące do adiutanta SS Heinricha Wessela. Na wystawie znajduje się również kula do kręgli używana w podziemnej kręgielni w obozie koncentracyjnym Sachsenhausen oraz fotel ze stołówki oficerów SS.

Znajduje się tu również 27 stacji multimedialnych z dokumentami audio i biografiami oprawców z SS. W biurze komendanta, które zostało zachowane w oryginalnym stanie, znajduje się kolejna stacja medialna z sześcioma stanowiskami, na których zwiedzający mogą znaleźć szczegółowe informacje na temat procesów sprawców Sachsenhausen po 1945 roku, w tym dokumenty filmowe i dźwiękowe. Na wirtualnej półce wyświetlany jest interaktywny program edukacyjny na temat prawnego ścigania sprawców obozów koncentracyjnych oraz krótkie filmy na temat udziału strażników w zbrodniach.

Lokalizacja wystawy zaprojektowanej przez Clemensa Franke jest również ważnym eksponatem: dawny dom komendanta został zbudowany w 1941 roku na polecenie ówczesnego komendanta obozu koncentracyjnego Hansa Loritza, który chciał mieć reprezentacyjne biura. Zachowało się tu wiele oryginalnych elementów wyposażenia, takich jak regały ścienne i biblioteczne oraz parkiet.

Info: sachsenhausen-sbg.de