Wystawa: Das Frauen-KZ Ravensbrück cz.1

Zwiedzamy wystawę główną w Ravensbrück! Otwarta w 2013 roku nowa wystawa w budynku dawnej komendantury jest wizytówką Miejsca Przestrogi i Pamięci Ravensbrück. Wystawa zatytułowana jest: "Kobiecy obóz koncentracyjny Ravensbrück. Historia i Pamięć". Zajmuje dwa obszerne piętra całego budynku dawnej komendantury obozowej. Jest wykonana z ogromną dokładnością i z użyciem nowoczesnych technologii. Może być wzorem współczesnego wystawiennictwa martyrologicznego. W podobnym stylu wykonana została wystawa w Muzeum Neuengamme, wykonawcą jest firma gwf-ausstellungen.de.

Po kilku latach gruntownie odnowione wnętrza komendantury wciąż pachną świeżością. W środku zachowano pierwotny układ pokoi. Ogromna klatka schodowa została zachowana od czasów wojny w niemal nienaruszonym stanie. W podłużnym oknie znajdował się witraż z godłem nazistowskich Niemiec i nie przetrwał do naszych czasów. Reprezentacyjny charakter tego budynku widać już na zewnątrz,  zanim się do niego wejdzie. Kolumnada podpierająca zadaszone wejście główne, duże, dwuskrzydłowe drzwi i przestronny hol przypominają raczej architekturę pałacową. Wewnątrz dominuje jednak surowy styl lat 40. Od głównych schodów odchodzą długie korytarze. Po obydwu stronach każdego z nich znajdowały się drzwi do pokoi. W czasach funkcjonowania obozu w każdym pokoju słychać było odgłosy stukania maszyn do pisania. Dziś dominuje tu wszechobecna cisza.

 

 

 

 

Wystawa jest naprawdę obszerna! Podzielono ją na osobne części według ustalonych tematów. W każdym pomieszczeniu zaprezentowano inny dział: codzienność w obozie, system hierarchii więźniów, problem seksualnego wykorzystywania więźniarek, podobozy, sztukę i życie kulturalne w obozie, samopomoc więźniarską, personel SS, obóz dla młodzieży Uckermark, szpital obozowy, operacje doświadczalne, masowe uśmiercanie w obozie, wyzwolenie obozu oraz historię utworzenia Miejsca Pamięci. Nie zabrakło też miejsca na informacje o wybranych narodowościach, z których pochodziły więźniarki. Wszystkie informacje podane zostały w języku niemieckim i angielskim.

Aby zobaczyć całą wystawę trzeba poświęcić około dwóch, a nawet trzech godzin! Dobrym uzupełnieniem tekstów są monitory, na których można obejrzeć wybrane obiekty i przeczytać o nich dokładniejsze informacje. Liczne stanowiska ze słuchawkami pozwalają na usłyszenie głosów Świadków. Na innych ekranach można wyświetlić archiwalne filmy. Bardzo dobrym rozwiązaniem są specjalne książki, które zawierają szczegółowe biografie wybranych więźniów lub osób z personelu SS. Na wystawie znajdują się także oryginalne artefakty związane z obozem: ubrania więźniów, elementy wyposażenia baraków, np. prycze lub stołki. W Ravensbrück nie zachował się ani jeden obozowy barak dla więźniów! Stąd też zachowane przedmioty wyeksponowano na wystawie głównej.

Nie sposób zgubić się na tej wystawie, gdyż wszędzie znajdują się tablice z dokładnym opisem w dwóch językach oraz strzałkami, które kierują nas w wybranym kierunku. Każde pomieszczenie jest przestrzenne, nie ma wrażenia natłoku informacji. Wystawa jest wykonana estetycznie i osoba oglądająca podświadomie wie, jak ma się po niej poruszać. Elementy, które w przeciągu kilku lat zużyły się lub zniszczyły zostają na bieżąco wymieniane, co sama zauważyłam. Codziennie cała powierzchnia budynku jest sprzątana, dzięki czemu turysta ma wrażenie ekstremalnej czystości we wszystkich pomieszczeniach. To, co można zauważyć oglądając tą wystawę, jest specjalnie dobrana kolorystyka, jednolita we wszystkich pomieszczeniach. Niebiesko-zielone lub seledynowe odcienie bardzo dobrze komponują się z bielą ścian i brązem drewnianych elementów. Ta sama kolorystyka powtarza się na okładkach książek, stołkach, napisach czy wydrukach. Widać, że jest to bardzo starannie przemyślany zamysł twórców wystawy. Ja sama wybierając dominujące barwy tego bloga podpasowałam je pod kolory z oficjalnej wystawy w Ravensbrück.

Więcej zdjęć oraz informacji pojawi się w drugiej części wpisu.

Przy okazji otwarcia nowej wystawy głównej ukazała się w 2013 roku publikacja będąca przewodnikiem po tej wystawie i skrótowym informatorem opisującym historię obozu.

Przeczytaj moją recenzję tej książki: Recenzja "Das Frauen-KZ Ravensbrück"