79. rocznica procesu załogi obozu Bergen-Belsen

Właśnie dziś, 79 lat temu, 17 września 1945 roku świat po raz pierwszy mógł ujrzeć twarze nazistowskich zbrodniarzy. Wydarzenie to znamy pod nazwą "Proces Josefa Kramera i 44 pozostałych", w skrócie jako "Proces załogi Bergen-Belsen". I chociaż większość niemieckich zbrodniarzy miała za sobą nie tylko służbę w obozie Bergen-Belsen, ale także (a może przede wszystkim) w KL Auschwitz, to jednak na wydarzeniach z tego drugiego obozu skupił się przewód sądowy. Twarzami tego procesu były tak naprawdę dwie osoby: Josef Kramer oraz Irma Grese, obydwoje nazywani "bestiami z Belsen" i to im prasa poświęcała najwięcej uwagi, a ich nazwiska nie schodziły praktycznie przez trzy miesiące z czołówek światowych gazet.

Z okazji rocznicy tego procesu zamieszczam fragment z książki Johna Cramera "Belsen Trial 1945: Der Lüneburger Prozess gegen Wachpersonal der Konzentrationslager Auschwitz und Bergen-Belsen" z 2011 roku, w którym opisano przekrojowo artykuły prasowe relacjonujące przebieg tego procesu. A także - co z pewnością zainteresuje wiele osób - opisano przypadek nadzorczyni Irmy Grese, której zachowanie i zeznania wzbudzały wiele różnorodnych emocji u osób obserwujących proces. Tekst w języku niemieckim.

Na końcu, w ramach ciekawostki, zamieszczam artykuł "Pamięć w nowych murach" z polskiej gazety z 2007 roku, w którym opisano uroczyste otwarcie nowego budynku muzeum w Miejscu Pamięci Bergen-Belsen. Widziałam tą nową wystawę w 2016 roku i muszę stwierdzić, że robi ona ogromne wrażenie. Zwłaszcza podobało mi się wielkie panoramiczne okno, które wychodziło na las będący w czasie wojny oczywiście terenem obozu koncentracyjnego. Muzeum Bergen-Belsen ma o tyle "trudną" sytuację ze swoim funkcjonowaniem, gdyż nie zachowała się żadna poobozowa architektura - ani budynki użytkowane przez SS, ani żadne baraki czy bloki administracyjne. Trudno jest więc odnaleźć się w dzisiejszej topografii tego miejsca, które w żaden sposób nie przypomina architektury obozu z kwietnia 1945 roku.

A teraz zapraszam do lektury: